Wereszczyński Tadeusz

Tadeusz Wereszczyński (1894-?), major pilot obserwator inżynier Wojska Polskiego.

Urodził się 7 sierpnia 1894 roku w Krymidowie w ziemi stanisławowskiej. Ukończył siedem klas w szkole realnej. Po maturze studiował inżynierię mierniczą na Politechnice Lwowskiej. 1 października 1913 roku został powołany do 81. pułku piechoty Armii Austro-Węgier. Od 1 sierpnia 1914 roku służył na froncie, 28 lutego następnego roku został ciężko ranny w nogę. Na front powrócił dopiero 3 grudnia. Mianowano go wtedy dowódcą plutonu, później awansował na dowódcę kompanii. Na froncie w charakterze piechura pozostał do 30 grudnia 1916 roku. Następnie rozpoczął kurs lotniczy w Szkole Obserwatorów w Wiener Neustadt. Absolwentem placówki został 1 marca 1917 roku. Po opuszczeniu Wiener Neustadt był obserwatorem w 33. i 39. kompanii lotniczej. 3 września 1917 roku trafił do niewoli rumuńskiej. Został uwolniony 20 marca 1918 roku i znów latał na froncie w charakterze obserwatora.

23 listopada 1918 roku Tadeusz Wereszczyński zgłosił akces do Wojska Polskiego. Początkowo służył w lwowskiej 6. eskadrze lotniczej. 1 sierpnia 1919 roku został odesłany do I. Szkoły Pilotów w Krakowie. Kontynuował szkolenie w Wyższej Szkole Pilotów w podpoznańskiej Ławicy. Jako absolwenta skierowano go do 17. eskadry wywiadowczej. 1 maja 1920 roku w stopniu porucznika objął dowodzenie nad jednostką po poległym kpt. pil. Janie Strwiąż-Smolnickim. Pozostawał na tym stanowisku cztery miesiące, zastąpił go por. pil. Władysław Kalkus. 20 listopada Wereszczyński został zastępcą dowódcy i oficerem technicznym III. ruchomego parku lotniczego. 15 września następnego roku objął stanowisko komendanta tej jednostki. 1 sierpnia 1922 roku trafił do toruńskiej Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotniczych, a 24 marca 1923 roku przeniesiono go do 1. Pułku Lotniczego w Warszawie. Po ponad roku, 2 kwietnia Tadeusz Wereszczyński został awansowany na majora. Po utworzeniu 6. Pułku Lotniczego we Lwowie był szefem parku lotniczego tej jednostki, później przez krótki czas był komendantem Lotniczej Szkoły Strzelania i Bombardowania w Bydgoszczy. W lipcu 1929 roku objął opuszczone od maja stanowisko dowódcy krakowskiego 2. Pułku Lotniczego (przed nim dowodził płk pil. Jan Tarnawa-Malczewski). Na stanowisku pozostawał do lutego 1931 roku, gdy został zastąpiony przez ppłk. pil. Edwarda Lewandowskiego.

Kariera Tadeusza Wereszczyńskiego nie wydaje się być szczególnie spektakularna. Przez kilka miesięcy pierwszej wojny światowej służył on w charakterze obserwatora w lotnictwie austro-węgierskim. Kolejne kilka miesięcy spędził w rumuńskiej niewoli. W niepodległej Polsce szybko przeszkolił się na pilota dochodząc do szczebla dowódcy eskadry (raczej tymczasowego niż stałego). W okresie pokoju wykorzystywano jego tytuł inżynierski kierując na stanowiska techniczne. Tadeusz Wereszczyński do 1929 roku nie zajmował poważniejszych stanowisk. Fakt przekazania mu funkcji dowódcy 2. pułku lotniczego musi więc budzić zdumienie. Co warto podkreślić objął on pułk lotniczy w okresie, gdy z Wojska Polskiego usuwani byli doświadczeni oficerowie, twórcy polskiego lotnictwa w latach 1918-1921.

Lista odznaczeń

• Polowa Odznaka Obserwatora (nr 6).

Lista jednostek, w których Tadeusz Wereszczyński służył lub dowodził i stanowisk, które pełnił

• 81. pułk piechoty (Austro-Węgry);

• 33. kompania lotnicza (Austro-Węgry);

• 39. kompania lotnicza (Austro-Węgry);

• 6. eskadra lotnicza;

• 17. eskadra wywiadowcza – dowódca;

• III. ruchomy park lotniczy – oficer techniczny i zastępca dowódcy, a później dowódca;

• Oficerska Szkoła Obserwatorów Lotniczych;

• 1. Pułk Lotniczy;

• 6. Pułk Lotniczy;

• Lotnicza Szkoła Strzelania i Bombardowania – komendant

• 2. Pułk Lotniczy – dowódca.

Bibliografia
Ku czci poległych lotników, pod red. M. Romeyko, Warszawa 1933.
Rocznik oficerski 1928, Warszawa 1928.
Zieliński Józef, Dowódcy pułków lotnictwa polskiego 1921-2000, Poznań 2001.

Zdjęcie: Księga Pamiątkowa Dziesięciolecia Pomorza, Toruń 1930, s. 158.

Mariusz Niestrawski