Robert Stanford Tuck (1916-1987), brytyjski pilot myśliwski, Wing Commander Royal Air Force.
Robert Stanford Tuck nie jest najskuteczniejszym asem Royal Air Force okresu II wojny światowej. Jest jednak jednym z najbardziej legendarnych, znanych i charakterystycznych spośród Tych Nielicznych.
Tuck urodził się w Catford na obrzeżach Londynu 1 lipca 1916 roku. Służbę w lotnictwie rozpoczął mając 19 lat, a jego pierwszą jednostką był 65. Dywizjon Myśliwski latający na Gloster Gladiatorach. W 1938 r. przeżył groźną lotniczą kraksę, która na szczęście nie zachwiała jego rozpoczynającej się kariery myśliwskiej. Co więcej, pod koniec tego samego roku przeszkolony został na wprowadzanych właśnie na uzbrojenie Supermarine Spitfire`ach Mk I.
1 Maja 1940 roku Bob Tuck trafił, jako dowódca eskadry, do 92. Dywizjonu Myśliwskiego RAF East India. Pierwsze swoje zestrzelenia zaliczył już 23 maja, kiedy to jego ofiarami padły trzy Messerschmitty Bf 110 i jeden niepotwierdzony Bf 109. 24 Godziny Później Bob strącił dwa Dorniery Do 17. W czasie kampanii francuskiej odniósł jeszcze dwa zwycięstwa i stał się pierwszym asem Spitfire`ów. Flight Lieutnant Robert Tuck wkrótce otrzymał z rąk Króla Jerzego VI Distinguished Flying Cross. Warto wspomnieć też o innowacji w taktyce, wprowadzonej przez Boba – 92. Dywizjon jako jeden z pierwszych porzucił latanie w ciasnym i anachronicznym szyku Vic, na rzecz nowoczesnego, swobodnego operowania w parach. No i cechą wyróżniającą jego zwycięstwa były cele trafianie z dużej odległości.
Krótko po powrocie z Francji, Tucka przydzielono do Royal Aircraft Establishment, gdzie testował zdobyty egzemplarz Bf 109. Te loty pozwoliły mu poznać zalety oraz wady przeciwnika, choć zdecydowanie preferował Spitfire`a, czego najlepszym świadectwem było podsumowanie Nienawidzę tego cholernego niemieckiego samolotu!
Po testach niemieckiego myśliwca, Bob wrócił do dywizjonu, by walczyć pod niebem Anglii. Jego konto powiększyło się w przeciągu miesiąca o sześć nieprzyjacielskich bombowców. 18 Sierpnia, trafiony, musiał skakać ze spadochronem i na skutek odniesionych ran, trafił do szpitala w Biggin Hill. Tam spotkał pilota Junkersa Ju 88, którego tego dnia zestrzelił. Niemiec wręczył mu swój Krzyż Żelazny, a Tuck pozostawił go sobie na pamiątkę jako amulet.
11 Września Squadron Leader Robert Tuck objął dowodzenie nad 257. Dywizjonem Myśliwskim RAF Burma. Tam, po raz pierwszy w życiu, przyszło mu pilotować Hawker Hurricane`y. Przesiadka nie przeszkodziła Bobowi w odnoszeniu kolejnych zwycięstw: do końca roku zaliczył siedem zestrzeleń, cztery prawdopodobne i dwa uszkodzone samoloty wroga. Pod jego rozkazami służył w tym okresie m. in. polski pilot, Karol Pniak. Co ciekawe, w październiku, będąc w odwiedzinach u kolegów z poprzedniego, 92. Dywizjonu, Tuck na pożyczonym Spitfire odniósł kolejne zwycięstwo.
Bob kontynuował swoją passę, choć znów igrał z losem. 21 Czerwca 1941 r., po strąceniu dwóch Bf 109, sam został zestrzelony i lądował na Kanale La Manche, skąd po dwóch godzinach wyłowiła go brytyjska łódź ratownicza. W następnym miesiącu przejął dowodzenie nad skrzydłem myśliwskim w Duxford, a następnie – West Malling. Jesienią odbył podróż do Stanów Zjednocznych, gdzie prowadził serię wykładów o czynie zbrojnym Wielkiej Brytanii, a także zapoznawał się z siłami powietrznymi przyszłego sojusznika.
Po powrocie na Wyspy, powierzono mu dowództwo skrzydła Biggin Hill. 28 Stycznia 1942 r., Spitfire Tucka został zestrzelony ogniem artylerii przeciwlotniczej podczas ataku na cele naziemne w rejonie Boulogne. Robert Tuck stał się jeńcem wojennym. Więziono go m. in. w Żaganiu, skąd w lutym 1945 r. uciekł. Po powrocie do ojczyzny awansowano go do stopnia Wing Commandera. Jego konto zwycięstw osiągnęło niebagatelną liczbę 27 zestrzeleń.
Robert Tuck był jednym z konsultantów przy słynnym filmie Bitwa o Anglię. Zaprzyjaźnił się serdecznie ze swoim dawnym przeciwnikiem, Adolfem Gallandem. Zmarł 5 maja 1987 roku.
Jednostki, w których służył Robert Tuck:
- Royal Aircraft Establishment
- Skrzydło Myśliwskie Duxford
- Skrzydło Myśliwskie West Malling
- Skrzydło Myśliwskie Biggin Hill
Bibliografia:
Tony Holmes, Hurricane Aces 1939-40, Oxford 1998.
Alfred Price, Spitfire Mark I/II Aces 1939-41, Oxford 1996.
Przemysław Skulski, Bitwa o Anglię 1940, Seria „Galeria Asów”, Wrocław 1997.
Mike Spick, Asy myśliwskie Aliantów, Warszawa 2006.
Zdjęcie: Wikimedia Commons
Michał Różyński
|
Znalazłeś błąd? Masz jakieś ciekawe materiały? Chcesz się podzielić zdjęciami? Napisz do nas! redakcja ( at ) infolotnicze.pl |