Giedgowd Ignacy

Ignacy Giedgowd (1897-1974), major pilot Wojska Polskiego.

Urodził się 1 lutego 1897 roku w Popłuszcze na Litwie. 1 sierpnia 1915 roku otrzymał powołanie do armii rosyjskiej. Początkowo służył w 185. pułku piechoty. W 1916 roku ukończył szkołę oficerską po czym pełnił służbę w 155., 35., 455. i wreszcie w 293. pułku piechoty. Z Rosji przedostał się do Francji. Tam ukończył szkołę pilotażu. Do Polski przybył wraz z Armią „Hallera”. Jako porucznika pilota skierowano go do 10. eskadry lotniczej. 24 kwietnia następnego roku razem z eskadrą trafił na front polsko-bolszewicki. Po wojnie pozostał w eskadrze, którą przydzielono do 3. Pułku Lotniczego w Poznaniu. Wkrótce jednak w stopniu porucznika pilota otrzymał skierowanie do warszawskiego 1. Pułku Lotniczego. W 1922 roku przeleciał ponad Alpami w rajdzie włosko-szwajcarsko-francuskim. W następnym roku Ignacy Giedgowd zajął pierwsze miejsce w Drugim Locie Okrężnym po Polsce. Dzięki temu sukcesowi zyskał ogromną popularność. Przez swoją flegmatyczność otrzymał przydomek „Anglika”, a dzięki wytrwałości i niezawodności w powietrzu nazywany był „Dieslem”. Ze względu na te cechy charakteru zwierzchnie władze wojskowe powierzały mu odpowiedzialne zadania. W sierpniu 1928 roku kapitan pilot Giedgowd roku sprowadził do Polski jednego z pierwszych pasażerskich Fokkerów F.VII. Na początku lat 30-tych służył w Wojskowym Zakładzie Zaopatrzenia Aeronautyki. Jego praca polegała na odbiorze w imieniu wojska samolotów budowanych w Państwowych Zakładach Lotniczych. W 1932 i 1934 roku brał udział w zawodach lotniczych Challenge Internationale des Avions de Tourisme. Osiągał przeciętne wyniki zajmując odpowiednio: 18 i 17 miejsce. W latach drugiej wojny światowej walczył w powietrzu pod niebem Francji, Anglii i Afryki. Zmarł 25 stycznia 1974 roku w Kanadzie.

Ignacy Giedgowd był znanym lotnikiem w okresie dwudziestolecia międzywojennego. W pilotażu wyszkolono go nad Sekwaną, odznaczył się podczas służby w polskim lotnictwie w okresie wojny polsko-bolszewickiej. Niezawodność i wytrzymałość w długotrwałym pilotażu predestynowały go do wykonywania wielosetkilometrowych rajdów lotniczych. Na rodzimej ziemi zasłynął pierwszym miejscem w Drugim Locie Okrężnym po Polsce i udziałem w grupowym przelocie ponad Alpami. Sukcesy w Polsce nie przełożyły się jednak na rezultaty na arenie międzynarodowej, w których to zawodach Giedgowd zajmował odległe miejsca.

Odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (nr 362);

• Polowa Odznaka Pilota (nr 39);

• Francuska Legia Honorowa V klasy;

• Gwiazda Rumunii V klasy.

Jednostki, w których Ignacy Giedgowd służył i stanowiska, które pełnił

• 185. pułk piechoty (Imperium Rosyjskie);

• 155. pułk piechoty (Imperium Rosyjskie);

• 35. pułk piechoty (Imperium Rosyjskie);

• 455. pułk piechoty (Imperium Rosyjskie);

• 293. pułk piechoty (Imperium Rosyjskie);

• 10. eskadra lotnicza;

• 1. Pułk Lotniczy;

• Wojskowy Zakład Zaopatrzenia Aeronautyki.

Bibliografia
Jungowski Edmund, Kartki z historii, [w:] Skrzydlata Polska, r. 1960, nr 21 (463), s. 12.
Rocznik oficerski 1923, Warszawa 1923.
Rocznik oficerski 1924, Warszawa 1924.
Rocznik oficerski 1928, Warszawa 1928.
Rocznik oficerski 1932, Warszawa 1932.
Wójcik Waldemar, Piloci z numerowaną „gapą”, [w:] Gapa, r. 2012, nr 3, s. 15-25.
Zieliński Józef, Lotnicy Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari, Warszawa-Toruń 2005.

Zdjęcie: Kapitan pilot Ignacy Giedgowd. [„Lot”, r. 1934, nr 17, s. 4 via Piotr Konieczny.]

Mariusz Niestrawski