Stos przeznaczony dla Hefajstiona miał kształt wielkiego prostopadłościanu o boku długości stadionu (180 m) i wysokości 130 łokci, czyli 65 metrów((M. Bernhard, op. cit., s. 449 podaje wysokość 58 m; Green, op. cit., s. 505 wysokość stosu 65 m; Saunders, op. cit., s. 39 ustala wysokość na około 70 metrów; G. Phillips, Morderstwo w Babilonie, przekł. M. Wyrwas- Wiśniewska, Warszawa 2004, s. 191 podaje wysokość 65 metrów.)). Drewniany stos stanął na platformie z wypalonych cegieł. Pozyskano je z przeprowadzonej na rozkaz Aleksandra rozbiórki części murów Babilonu. Pnie palm wypełniające szkielet konstrukcji były łatwopalnym materiałem, ale również wzmacniały ją od wewnątrz. Stos składał się z pięciu poziomów. Każdy z nich na zewnątrz ozdobiono ornamentami o różnorodnej tematyce i w innym stylu. Możemy dopatrzeć się motywów zaczerpniętych z kultury greckiej, perskiej, babilońskiej i egipskiej. Każdy detal architektoniczny stosu stanowił nie tylko ozdobę, ale był alegorią wydarzenia lub atrybutem bóstwa. Ornamentyka podkreślała wielkość Aleksandra i czynów jakie dokonał, scalała elementy zapożyczone z kultury różnych narodów. Ściany konstrukcji pogrzebowej zdobiły pozłacane dzioby okrętów. Nawotka tłumaczy je jako „nawiązujące do dowództw wojskowych Hefajstiona”((K. Nawotka, op. cit., s. 505.)), a Saunders uważa, że ,,okręty wojenne mogły też nawiązywać do floty, którą Aleksander nakazał zbudować do podboju Arabii”((J. Saunders, op. cit., s. 39; O. Palagia, op. cit., s. 170.)). Tematyka militarna a przede wszystkim figury zbrojnych, sztandary i chorągwie ze wszystkich prowincji imperium Aleksandra, broń perska i macedońska miały być symbolem hołdu składanego dowódcy i jednocześnie gloryfikować zwycięstwo Macedończyków. Scena polowania – tradycyjna i ulubiona rozrywka Aleksandra i Hefajstiona nawiązywała do wspólnie odbywanych łowów((Zob. sceny polowań z Pelli i Werginy.)). Niektórzy badacze w scenie z lwami dopatrują się „metafory Aleksandra jako myśliwego pokonującego perską cywilizację”((N. J. Saunders, op. cit., s. 39. )). Można sądzić, że chodzi tu raczej o miłe wspomnienia Aleksandra związane ze zmarłym. Centauromachię, często przedstawiany mit grecki można zinterpretować jako alegorię wojen grecko-perskich. W ornamentyce zewnętrznych ścian stosu znalazły się ponadto atrybuty bóstw, np. orły Zeusa. Były one posłańcami Zeusa i „wskazywały kierunkiem lotu wolę boga”((G. Rachet, Słownik cywilizacji greckiej, przeł. E. Papuci-Władyka, Katowice 2006, s. 418. )). Orły widniały na pierwszych monetach Aleksandra – tetradrachmach z głową Zeusa na awersie i stojącym na piorunie orłem. Na późniejszych tetradrachmach i drachmach na rewersie przedstawiono siedzącego na tronie Zeusa, który w wyciągniętej prawej ręce trzyma orła((M. Mielczarek, Mennictwo starożytnej Grecji, Warszawa – Kraków 2006, il. 110, 113, s. 93, 249.)). Inne atrybuty bóstw ukazane na stosie to pochodnie Dionizosa, smoki (węże) Zeusa-Amona. Smoki mogły nawiązywać do dekoracji z murów Babilonu. Lwy i byki to „emblematy babilońskich bóstw Isztar i Adada, były strażnikami ciał i stosu jednocześnie”((N. J. Saunders 2007, op. cit., s. 39; O. Palagia, op. cit., s. 172.)). (Babilońska Brama Isztar z postaciami lwów była najważniejszą bramą w północnym murze obronnym).
Niezwykłość i piękno stosu, który był dziełem sztuki sepulkralnej istniejącym tylko jeden dzień zasługuje na zacytowanie obszernych fragmentów opisu Diodora:
114.
ἀπολύσας δὲ τὰς πρεσβείας περὶ τὴν ταφὴν ἐγίνετο τοῦ Ἡφαιστίωνος. τοσαύτην δὲσπουδὴν ἐποιήσατο πρὸς τὴν τῆς ἐκφορᾶς ἐπιμέλειαν ὥστε μὴ μόνον τὰς προγεγενημένας παρ᾽ ἀνθρώποις ταφὰς ὑπερβαλέσθαι, ἀλλὰ καὶ τοῖς ἐσομένοις μηδεμίαν ὑπέρθεσιν καταλιπεῖν (…).
115.
τῶν γὰρ ἡγεμόνων καὶ φίλων ἕκαστος στοχαζόμενος τῆς τοῦ βασιλέως ἀρεσκείας κατεσκεύαζεν εἴδωλα δι᾽ ἐλέφαντος καὶ χρυσοῦ καὶ τῶν ἄλλων τῶν θαυμαζομένων παρ᾽ ἀνθρώποις, αὐτὸς δὲ τοὺς ἀρχιτέκτονας ἀθροίσας καὶ λεπτουργῶν πλῆθος τοῦ μὲν τείχους καθεῖλεν ἐπὶ δέκα σταδίους, τὴν δ᾽ ὀπτὴν πλίνθον ἀναλεξάμενος καὶ τὸν δεχόμενον τὴν πυρὰν τόπον ὁμαλὸν κατασκευάσας ᾠκοδόμησε τετράπλευρον πυράν, σταδιαίας οὔσης ἑκάστης πλευρᾶς. εἰς τριάκοντα δὲ δόμους διελόμενος τὸν τόπον καὶ καταστρώσας τὰς ὀροφὰς φοινίκων στελέχεσι τετράγωνον ἐποίησε πᾶν τὸ κατασκεύασμα. μετὰ δὲ ταῦτα περιετίθει τῷ περιβόλῳ παντὶ κόσμον, οὗ τὴν μὲν κρηπῖδα χρυσαῖ πεντηρικαὶ πρῷραι συνεπλήρουν, οὖσαι τὸν ἀριθμὸν διακόσιαι τεσσαράκοντα, ἐπὶ δὲ τῶν ἐπωτίδων ἔχουσαι δύο μὲν τοξότας εἰς γόνυ κεκαθικότας τετραπήχεις, ἀνδριάντας δὲ πενταπήχεις καθωπλισμένους, τοὺς δὲ μεταξὺ τόπους φοινικίδες ἀνεπλήρουν πιληταί. ὑπεράνω δὲ τούτων τὴν δευτέραν ἐπανεῖχον χώραν δᾷδες πεντεκαιδεκαπήχεις, κατὰ μὲν τὴν λαβὴν ἔχουσαι χρυσοῦς στεφάνους, κατὰ δὲ τὴν ἐκφλόγωσιν ἀετοὺς διαπεπετακότας τὰς πτέρυγας καὶ κάτω νεύοντας, παρὰ δὲ τὰς βάσεις δράκοντας ἀφορῶντας τοὺς ἀετούς. κατὰ δὲ τὴν τρίτην περιφορὰν κατεσκεύαστο ζῴων παντοδαπῶν πλῆθος κυνηγουμένων. ἔπειτα ἡ μὲν τετάρτη χώρα κενταυρομαχίαν χρυσῆν εἶχεν, ἡ δὲ πέμπτη λέοντας καὶ ταύρους ἐναλλὰξ χρυσοῦς. τὸ δ᾽ἀνώτερον μέρος ἐπεπλήρωτο Μακεδονικῶν καὶ βαρβαρικῶν ὅπλων, ὧν μὲν τὰς ἀνδραγαθίας, ὧν δὲ τὰς ἥττας σημαινόντων. ἐπὶ πᾶσι δὲ ἐφειστήκεισαν Σειρῆνες διάκοιλοι καὶ δυνάμεναι λεληθότως δέξασθαι τοὺς ἐν αὐταῖς ὄντας καὶ ᾁδοντας ἐπικήδιον θρῆνον τῷ τετελευτηκότι. τὸ δ᾽ ὕψος ἦν ὅλου τοῦ κατασκευάσματος πήχεις πλείους τῶν ἑκατὸν τριάκοντα. καθόλου δὲ τῶν τε ἡγεμόνων καὶ τῶν στρατιωτῶν ἁπάντων καὶ τῶν πρέσβεων, ἔτι δὲ τῶν ἐγχωρίων φιλοτιμηθέντων εἰς τὸν τῆς ἐκφορᾶς κόσμον φασὶ τὸ πλῆθοςτῶν ἀναλωθέντων χρημάτων γεγονέναι πλείω τῶν μυρίων καὶ δισχιλίων ταλάντων((J. A. Overbeck, Die antiken Schriftquellen zur Geschichte der bildenden Künste bei den Griechen, Leipzig 1868, s. 373 )).