Supermarine Spitfire I

Supermarine Spitfire I był pierwszą wersją seryjną najliczniej produkowanego brytyjskiego myśliwca II wojny światowej.

Supermarine Spitfire I był jednoosobowym i jednomiejscowym samolotem myśliwskim o konstrukcji metalowej, półskorupowej z krytą kabiną. Podwozie samolotu było wciągane w locie z kółkiem tylnym. Napęd maszyny stanowił silnik rzędowy Rolls Royce Merlin II lub III o mocy nominalnej 757 kW (1029 KM) który poruszał trójłopatowym śmigłem. Uzbrojenie Spitfire’a składało się w wersji IA z 8 karabinów maszynowych Browning .303 cala lub w wersji IB z dwóch działek 20 mm i 4 km-ów. Zapas amunicji w pierwszym przypadku wynosił od 300 do 350 nabojów na lufę, w drugim po 60 naboi na działko i 350 na karabin maszynowy. Supermarine Spitfire I seryjnie wyposażany był w radiostacje pokładową.

Po zaakceptowaniu prototypu samolotu Spitfire przez brytyjskie Air Ministry od czerwca 1936 roku rozpoczęto przygotowania do podjęcia produkcji seryjnej. Ostateczny wariant produkcyjny oznaczony jako Mk I bardzo wieloma elementami różnił się od prototypu, najważniejsze zmiany dotyczyły konstrukcji skrzydła, wielkości zbiornika paliwa oraz wychylenia klap. Poza tym dokonano znacznej liczby poprawek mających uprościć seryjną fabrykację maszyny. Rozpoczęcie tejże napotkało mimo to na poważne trudności głównie z powodu niewystarczających mocy produkcyjnych zakładów Supermarine. W związku z tym około 80% prac nad maszyną wykonywali różni podwykonawcy. W związku z tym pierwsze seryjne Spitfire’y I trafiły do RAF dopiero latem 1938 roku, czyli 9 miesięcy później niż planowano.

W trakcie produkcji seryjnych myśliwców Supermarine Spitfire I wprowadzono wiele mniejszych i większych zmian w konstrukcji. 77 pierwszych maszyn posiadało jeszcze dwułopatowe drewniane śmigło, dodano charakterystyczną wypukłość kabiny nad głową pilota, zamontowano też układ ogrzewający karabiny maszynowe oraz hydraulicznie wciąganie podwozia. Szybko rozpoczęto też prace nad lepszym uzbrojeniem maszyny – od lata 1939 roku testowano instalację dwóch działek Hispano kalibru 20 mm. Modyfikacja ta mimo, że celowa stwarzała wiele problemów, w związku z czym pierwsze maszyny oznaczone jako Mk IB (wersję z 8 km-ami oznaczono jako Mk IA) trafiły do jednostek dopiero późną wiosną 1940 roku. Innymi podjętymi modyfikacjami było używanie coraz to lepszych śmigieł, a także zamontowanie opancerzenia. Składało się ono z grubej szyby w przedniej części osłony kabiny a także płyt pancernych osłaniających pilota, zbiorniki paliwa i chłodnicę. Dodatkowo maszyny wyposażone zostały w system swój-obcy. Działania wojenne spowodowały kolejne zmiany w wprowadzane w Spitfire’ach. Poprawiono pracę sterów przy dużych prędkościach poprzez zastąpienie płóciennego pokrycia lotek metalowym, a także zastosowano boczne wybrzuszenie owiewki pilota dla zapewnienia lepszej widoczności. Dodatkowo wzmocniono pewne elementy konstrukcji wewnętrznej, a także ulepszono system zasilania działek w amunicje. Wypracowano także nowy wariant uzbrojenia – składającego się z dwóch działek 20 mm i 4 karabinów maszynowych.

Produkcja samolotów Spitfire I trwała do marca 1941 roku kiedy to rozpoczęto fabrykacje kolejnej podstawowej wersji – Mk V. Od połowy 1940 roku trwała ona równolegle z wytwarzaniem wersji Mk II. W sumie wyprodukowano 1556 maszyn tego typu w obu wersjach – Mk IA i Mk IB. Największą chwałę przyniósł im z pewnością udział w Bitwie o Wielką Brytanię, której stały się jednym z symboli.

Na zdjęciu: Jedne z pierwszych produkcyjnych samolotów Supermarine Spitfire I – warto zwrócić uwagę na dwułopatowe śmigło oraz brak wybrzuszenia osłony kabiny pilota.

Dane taktyczno-techniczne samolotu Spitfire I z silnikiem Merlin II.

Bibliografia
Jońca A., Samolot myśliwski Spitfire Mk. I – V, Warszawa 1979.
Matusiak W., Supermarine Spitfire, cz 2, Warszawa 1998.
Matusiak W., Supermarine Spitfire, cz 3, Warszawa 1999.
Price A., Supermarine Spitfire, cz 1, Warszawa 1997.

Zdjęcie:Przegląd Morski, nr 125, Warszawa 1939 s. 1749.

Wojciech Sługocki