infolotnicze.pl

Bitwa nad Almą 20 IX 1854 jako pierwsze starcie mocarstw europejskich po kongresie wiedeńskim

W tym momencie rozgrywał się już jednak dramat Lekkiej Dywizji. Pozbawiona wsparcia przez poprawiających szyk gwardzistów, została ona po ciężkich walkach wyparta z Wielkiej Reduty przez potężne kontruderzenie czterech świeżych rosyjskich batalionów i została zmuszona do odwrotu((Tamże, s. 80. Straty Lekkiej Dywizji w tym starciu wynosiły 900 zabitych i rannych, czyli praktycznie 1/4 stanu wyjściowego. O niepowodzeniu obrony w Wielkiej Reducie miał przesądzić tajemniczy konny oficer, który wpierw krzyknął Przerwać ogień, strzelacie do Francuzów! A później Odwrót!. Jego tożsamość do dzisiaj nie została ujawniona. )), wpadając na drugi pułk gwardii, który jak wspominaliśmy maszerował nieco z przodu. Uciekający żołnierze zmieszali się z gwardzistami, na których dodatkowo spadł ostrzał armatni z Wzgórza Kurhanowego, co wystarczyło, aby skłonić ich do bezładnej ucieczki. W tym pierwszym w historii przypadku ucieczki gwardii brytyjskiej uczestniczyli wszyscy żołnierze regimentu oprócz chorążego, który samotnie został z przodu trzymając sztandar, za co został otrzymał później Krzyż Wiktorii((W. H. Russel, The British expediotion to the Crimea, s. 118.)).
Ucieczka części gwardii zrobiła piorunujące wrażenie na jej świadkach, lecz na szczęście udało się uniknąć porównywalnej paniki jaka ogarnęła francuską armię pod Waterloo w podobnej sytuacji. Gwardziści z pierwszego i trzeciego pułku natarli śmiało na Redutę i ją zdobyli. Przed losem Lekkiej Dywizji uratował ich sir Collin Campbell ze swoją Brygadą Górską, osłaniając lewą flankę gwardzistów. Po niezwykle zaciętej walce ogniowej na bliską odległość brytyjska linia udowodniła swoją wyższość nad kontratakującymi rosyjskimi kolumnami, zmuszając je z sporymi stratami do odwrotu(( Tamże, s. 120.)). Do sukcesu przyczyniła się też przewaga techniczna armii sprzymierzonej – oddziały Brygady Górskiej były wyposażone w nowe karabiny systemu Minie, a oddziały rosyjskie posługiwały się jeszcze gładkolufowymi karabinami kapiszonowymi.
W odparciu kontrataków rosyjskich pomógł także celny ogień brytyjskiej artylerii. W momencie gdy Lekka Dywizja szykowała się do obrony Wielkiej Reduty, lord Raglan wraz ze swoim sztabem znajdował się na styku Drugiej Dywizji oraz dywizji księcia Napoleona. Przekroczywszy rzekę wspiął się na jedno ze wzniesień na prawo od wioski, którą wcześniej mijały oddziały Adamsa. Wzniesienie to nie było obsadzone przez przeciwnika i lord Raglan natychmiast rozkazał sprowadzić na nie baterię artylerii Drugiej Dywizji. Ta trafna decyzja okazała się przełomowa dla przebiegu bitwy – już druga salwa zmusiła do odwrotu rosyjskich artylerzystów, którzy ostrzeliwali Drugą Dywizję; kolejne salwy zmasakrowały kolumny piechoty rosyjskiej, które czekały w rezerwie na głównej drodze do Sewastopola, zmuszając je do odwrotu((Ch. Hibbert, The destruction of Lord Raglan, s. 128.)). Dalszy ostrzał z baterii wyeliminował z walki oddziały, które blokowały natarcie Drugiej Dywizji, a następnie artylerzyści przenieśli ogień na Wielką Redutę, uniemożliwiając jej załodze pogoń za rozbitą Lekką Dywizją i pozwalając na zdobycie oraz utrzymanie przez Gwardię((Tamże, s. 129.)).
Rosjanie znaleźli się w odwrocie w całym pasie natarcia brytyjskiego. Wielka Reduta była zdobyta, kontrataki odparte, a siły znajdujące się na drodze Drugiej Dywizji odrzucone celnym ogniem artylerii. Francuzi również odnieśli sukces – dywizja generała Canroberta, wsparta dywizją rezerwową, zaatakowała i odepchnęła siły generała Kirczakowa, zagrożone wcześniej z flanki przez generała Bousqueta.
Bitwa kosztowała Brytyjczyków ponad 2.000((Tamże, s. 129.)), Francuzów około 1.000 a Rosjan około 5.500 zabitych i rannych((J. M. Adye, Review on Crimean War…, s .64. )) i otworzyła drogę na Sewastopol. Była także pierwszym starciem europejskich mocarstw od wojen napoleońskich, w którym armia brytyjska odniosła spory sukces mimo pewnych niepowodzeń i zagrożenia spowodowanego zbyt sztywnym trzymaniem się zasad przez gwardzistów. Sukces był okupiony sporymi stratami, szczególnie wśród Lekkiej Dywizji, której szturmująca Redutę brygada poniosła znaczne straty i do końca konfliktu nie odgrywała już większej roli. Natomiast opinie o ucieczce miały prześladować drugi pułk gwardii aż do bitwy pod Inkermanem.

Bibliografia

Źródła:
– Russel W. H., The British expedition to the Crimea, London 1877.
– Spilsbury J., The Thin Red Line, London 2005.

Opracowania:
– Adye J. M., Review on Crimean War to the winter of 1854-55, London 1860.
– Bazancourt C. L., The Crimean expedition, London 1856.
– Hamley E. H., The war in Crimea, London 1891.
– Hibbert Ch., The destruction of Lord Raglan: A tragedy of Crimean War 1854-55, London 1961.
– Kinglake A. W., The Invasion on Crimea, London 1870-1877, t. 2-3.
– Nolan E. H., The history of the War against Russia, London 1857, t. 1-2.
– Sweetman J., The Crimean War, London 2001.

Grafika via Autor


Opublikowano

w

przez