Garsztka Mieczysław

Mieczysław Garsztka (1896-1919), podporucznik pilot Wojska Polskiego, as myśliwski pierwszej wojny światowej.

Urodził się 31 grudnia 1896 roku w Bydgoszczy. Uczył się w gimnazjum realnym w Bydgoszczy, a później w gimnazjum realnym w Wiesbaden. 24 listopada 1915 roku otrzymał powołanie do armii niemieckiej. Początkowo służył w 110. pułku piechoty, później przeniesiono go do 84. pp. Został dwukrotnie ranny na froncie francuskim. 24 kwietnia 1917 roku ukończył szkołę oficerską otrzymując stopień podporucznika. W listopadzie przeniósł się do lotnictwa. Ukończył szkołę pilotażu w podpoznańskiej Ławicy, po czym skierowano go na front zachodni. Był absolwentem szkoły pilotażu myśliwskiego. 7 czerwca 1918 roku otrzymał przydział do myśliwskiej Jasta 31., w której latał na myśliwcach Fokker D.VII. Według oficjalnych statystyk zestrzelił 5 samolotów nieprzyjacielskich, a jeden zmusił do lądowania. We wrześniu 1918 roku został ranny. Resztę pierwszej wojny światowej spędził w szpitalu.

Po odrodzeniu Polski Mieczysław Garsztka wstąpił do polskiego lotnictwa. Był instruktorem w Wojskowej Szkole Lotniczej. Bardziej odpowiadała mu jednak rola pilota frontowego i poprosił o przydział do eskadr w Galicji Wschodniej. Uczestniczył w wojnie polsko-ukraińskiej najpierw w składzie 6., a później 7. eskadry lotniczej. Odznaczył się szczególnie atakując linie ukraińskie atakami szturmowymi (np. pod Kulikowem 14 maja 1919 roku, za co otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari). 8 czerwca 1919 roku zginął oblatując wyremontowany zdobyczny samolot myśliwski Spad 7c1. Przyczyną wypadku było oderwanie się płótna na prawym skrzydle.

Mieczysław Garsztka był bez wątpienia wybitnym pilotem myśliwskim. Kolegom lotnikom imponował brawurą i umiejętnościami w pilotażu. Dla lotnictwa organizującego się w Warszawie Mieczysław Garsztka był szczególnie wartościowym lotnikiem. Dzięki doświadczeniu wyniesionemu z lotnictwa niemieckiego mógł on szkolić weteranów rosyjskich sił powietrznych w lataniu na samolotach niemieckich i austriackich, jedynych posiadanych w tym czasie przez polskie lotnictwo. Garsztka wolał jednak latać na froncie, gdzie stał się jednym z lotniczych bohaterów wojny polsko-ukraińskiej.

Lista odznaczeń

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (nr 8135);

• Polowa Odznaka Pilota.

Lista jednostek, w których Mieczysław Garsztka służył lub dowodził i stanowisk, które pełnił

• 110. pułk piechoty (Cesarstwo Niemieckie);

• 84. pułk piechoty (Cesarstwo Niemieckie);

• Jasta 31. (Cesarstwo Niemieckie);

• Wojskowa Szkoła Lotnicza – instruktor;

• 6. eskadra lotnicza;

• 7. eskadra lotnicza.

Bibliografia
Goworek Tomasz, Pierwsze samoloty myśliwskie lotnictwa polskiego, Warszawa 1991.
Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa, pod red. M. Romeyko, Warszawa 1933.
Zieliński Józef, Lotnicy Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari 1919-1920, Warszawa-Toruń 2005.

Zdjęcie: Polska Flota Napowietrzna, r. 1919, nr 4, s. 123.

Mariusz Niestrawski