Bomba odłamkowa 12,5 kg PuW

Bomba odłamkowa 12,5 kg PuW w lotnictwie wojskowym była używana przez cały okres międzywojennym.

Bomba odłamkowa 12,5 kg PuW była bronią konstrukcji niemieckiej. Opracowano ją w 1915 roku w ośrodku w Berlinie Friedenau, do użytku weszła ona rok później. Polskie lotnictwo wojskowe pozyskało te bomby dzięki zdobyciu składów i lotniska Poznań-Ławica w trakcie powstania wielkopolskiego. Ich liczbę określa się na około 15 000 sztuk. Skrót PuW pochodził on od nazwy producenta – zakładów Prüfanstalt und Werft der Fligertruppen. Bomby 12,5 kg PuW używane były w polskim lotnictwie wojskowym przez cały okres międzywojenny. Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych w związku z kończącymi się zapasami bomb ćwiczebnych 4800 uszkodzonych lub niesprawnych bomb 12,5 kg PuW rozbrojono i przerobiono za bomby ślepe. W roku 1929 inż. Ryszkiewicz opracował dla nich zapalnik wielokrotny.

Bomba odłamkowa 12,5 kg PuW służyła do niszczenia siły żywej, a produkowana była w trzech wersjach – dziennej (malowanej na szaro), nocnej (mal. na biało) i szturmowej (mal. na żółto). Poszczególne modele różniły się między sobą szczegółami konstrukcji. Jej skorupa wykonana była ze stali i posiadała grubość od 12 do 15 mm. Dla stabilizacji zrzutu w jej tylnej części umieszczono trzy lotki wprawiające bombę w ruch wirowy. Było to niezbędne dla zainicjowania zapalnika. W broni tej stosowano odśrodkowy zapalnik uderzeniowy który w zależności od nastawienia mógł działać natychmiastowo lub z krótką zwłoką. Bomby 12,5kg PuW wypełnione były materiałem wybuchowym – mieszanką dwunitrotoluenu oraz dwu- i czteronitronaftalenu. Po uderzeniu w ziemię – w zależności od nastawienia zapalnika – bomba wybuchała zaraz po uderzeniu lub też zagłębiała się w ziemię w przypadku ustawienia zwłoki – dla 1 s było to około 75 cm. Eksplozja wytwarzała ciśnienie 3000 atmosfer i rozrywała skorupę tworząc około 1500 odłamków które były w stanie przebić 10 mm blachę pancerną lub dwie 6 mm płyty ustawione jedna za drugą.

W przypadku bomby dziennej w jej dennej części znajdował się ładunek ciekłego materiału sygnalizacyjnego, bomby nocne w tym samym miejscu posiadały zbiornik na materiał świetlny – dający duży błysk. Oba typy można było zrzucać z wysokości minimum 300 m. Było to uzależnione od szybkości ruchu wirowego bomby – zapalnik odbezpieczał się przy 300-400 obrotach na minutę co uzyskiwano przy swobodnym spadku z tej właśnie wysokości. W przypadku bomb szturmowych były one przystosowania do zrzucania z niższej wysokości – 150 m, w części dennej posiadały one dymny materiał sygnalizacyjny.

Podstawowe dane bomby 12,5 kg PuW

Bibliografia
Fleisher W., German air-dropped weapons to 1945, Stuttgart 2003.
Thamm W., Fligerbomben, Bonn 2003.
Popiel A., Uzbrojenie lotnictwa polskiego 1918-1939, Warszawa 1991.

Wojciech Sługocki