Najdłuższy konflikt świata powojennego, jakim była wojna w Wietnamie w bezpośredni sposób wpłynął na rozwój i rozbudowę Wietnamskiej Armii Ludowej (WAL) oraz Narodowego Frontu Wyzwolenia Wietnamu Południowego. I wojna indochińska tocząca się w latach 1946-1954 doprowadziła do wykrystalizowania się struktur WAL na Północy Wietnamu ((Konferencja w Genewie, która toczyła się od 21 lipca 1954 podzieliła Wietnam na dwa państwa. Na północy powstała Demokratyczna Republika Wietnamu z Ho Szi Minhem jako przywódcą. Na południu Republika Wietnamu z prezydentem Ngo Dinh Diemem.)). Chwiejna sytuacja w Republice Wietnamu w szczególności po przejęciu władzy przez prezydenta Ngo Dinh Diema zapoczątkowała proces powstania i rozbudowy sił partyzanckich. Formalnie nazywanych Narodowym Frontem Wyzwolenia Wietnamu Południowego ((Narodowy Front Wyzwolenia Wietnamu Południowego był również określany terminem Viet Cong – co oznaczało wietnamskich komunistów. Owe pejoratywne zabarwienie zostało skonkretyzowane przez żołnierzy amerykańskich, którzy prowadzili działania militarne w Wietnamie.)), kolokwialnie określanych Viet Congiem, a więc wietnamskimi komunistami.
Genezy Wietnamskiej Armii Ludowej ((Wietnamska Armia Ludowa w literaturze amerykańskiej określona została mianem Armii Północnego Wietnamu (North Vietnamese Army) w skróci NVA. Należy jednak podkreślić iż WAL oraz NVA to określenia bezpośrednio odnoszące się do armii Północnego Wietnamu.)) należy doszukiwać się w konflikcie Wietnamczyków z Francuzami. Owe oddziały przejęły schedę po niewielkich grupach partyzantów określanych mianem Viet Minhu. Celem powstania armii o charakterze wojsk regularnych było doprowadzenie do zakończenia wojny z Francuzami oraz powiększenie wartości bojowej żołnierzy wietnamskich. Cel został zrealizowany w 1954 roku, kiedy to siły wietnamskie pokonały ostatecznie pod Dien Bien Phu kolonizatorów po 55 dniach walk.
Na czele Armii Północnego Wietnamu stał generał Nguyen Van Giap, określany mianem Napoleona wojny partyzanckiej. WAL była podporządkowana Sztabowi Generalnemu, a także Komitetowi Obrony Narodu, tym samym zależna od komórek centralnych. Bazując na doświadczeniach pierwszych lat walki, kierownictwo polityczno-wojskowe na przełomie 1947-1948 przyjęło system organizacji oparty na trzech formacjach zbrojnych ((S. Zapolski, Wojna partyzancka w Wietnamie 1946-1954, Warszawa 1976, s. 162. )). Należały do nich kompanie, bataliony, pułki, później w 1950 także dywizje. Ów podział miał za zadanie uelastycznić możliwości operacyjne Wietnamczyków oraz zapewnić ich sprawniejszą organizację. W skład sił wietnamskich wchodziły również oddziały regionalne, które zostały zgrupowane w bataliony i kompanie oraz mniejsze komórki mające charakter stricte lokalny, te ostatnie miały postać zespołów partyzanckich.
Wietnamska Armia Ludowa dysponowała także siłami specjalnego przeznaczenia. Ochotnicy śmierci podejmowali się niebezpiecznych działań, do których należały akcje sabotażowe. Wykonywanie wcześniej wyznaczonych misji odbywało się w pojedynkę lub w niewielkich grupach, w zależności od charakteru i zakresu zleconych zadań. W związku z czym ochotników śmierci można zaklasyfikować jako siły specjalne armii wietnamskiej.
Pomimo występowania w wewnętrznych strukturach Wietnamskiej Armii Ludowej trójelementowego podziału sił wietnamskich, jej kręgosłupem pozostawały jednostki regularne. Oddziały te dysponowały nowoczesnym uzbrojeniem i wyposażeniem, a co najważniejsze, były odpowiednio wyszkolone do działań o charakterze taktyczno-operacyjnym. Zatem Armia Północnego Wietnamu miała charakter uniwersalny, bowiem potrafiła dostosować się do specyfiki działań przeciwnika. Należy podzielić pogląd zaprezentowany przez Stanisława Zapolskiego, iż ich wyposażenie, organizacja, wyszkolenie umożliwiały stosowanie różnych form działań ((Ibidem, s. 166.)). Autor podkreśla zatem jak ważna w owym czasie była elastyczność, manewrowość poszczególnych zgrupowań taktycznych, która w bezpośredni sposób przyczyniła się do sukcesów.
W początkach lat 50-tych w odniesieniu do ugrupowań Wietnamskiej Armii Ludowej zarysowała się tendencja wzrostowa w 1953 w skład regularnych sił wchodziły następujące dywizje piechoty [304, 308, 312, 316, 320 i 325, oraz 325 dywizja ciężka] ((Ibidem, s. 166.)) oraz oddziały piechoty [42, 46, 50 działająca w delcie Song Koi, 96 i 98 w IV okręgu wojskowym i 148 przeznaczona do działań w terenie górskim] ((Ibidem, s. 167.)). Niestety nie jest możliwe zweryfikowanie, w jakim stopniu owe dane odzwierciedlają stan faktyczny, wynika to z utajnienia dokumentów przez stronę wietnamską. Nie można więc przyjmować danych zaprezentowanych przez Stanisława Zapolskiego jako w pełni wiarygodnych.
Żołnierze zasilający szeregi Wietnamskiej Armii Ludowej tzw. bo dai ulegali indoktrynacji, która opierała się na pewnej formie nacjonalizmu. Głównym jej celem stało się wpajanie haseł wysnuwanych przez Ho Szi Minha, ślepe podporządkowanie jednemu celowi, jakim była walka za Demokratyczną Republikę Wietnamu oraz poświęcenie w imię najwyższego dobra – rewolucji. W żołnierzy wtłaczano niechęć i nienawiść w stosunku do Amerykanów. Bardzo popularne w owym czasie stało się motto urodziłem się na północy zginę na południu, które było tatuowane przez Wietnamczyków na znak oddania sprawie. W skład WAL powoływano mężczyzn powyżej 18 roku życia, co miało zwiększyć potencjał mobilizacyjny z 18 milionów ludzi, w wieku poborowym znajdowało się 100,000 ((G. Rottman, North Vietnamese Army soldier 1958-1975, Great Britain 2006, s. 13.)). Wstępowanie w szeregi Armii Północnego Wietnamu odbywało się na zasadzie zaciągu ochotniczego, większość rekrutów stanowili ludzie wywodzący się z klasy chłopskiej, ludzie prości, którzy nie do końca byli świadomi w jakim celu walczą. Dla niektórych jednostek najistotniejszą rzeczą była rodzina oraz możliwość zapewnienia im bytu, a nie walka w RW. Żołnierze wchodzący w skład armii DRW przechodzili 8 tygodniowe lub 12 tygodniowe treningi ((Podczas szkolenia żołnierze Wietnamskiej Armii Ludowej zdobywali wiele cennych oraz przydatnych umiejętności, niezbędnych podczas prowadzenia działań militarnych. Jednym z nich była nauka strzelania, używania granatów, posługiwania się nimi w odpowiedni sposób, sztuka kamuflażu, technika marszu. Podczas owych szkoleń przechodzono indoktrynację, uczono się także instrukcji na pamięć. Najczęściej nauka odbywała się w ten sposób, iż wszyscy powtarzali tekst w pozycji stojącej lub siedzącej do momentu zapamiętania. Owa czynność nie miała wyznaczonego czasu, jedynym wyznacznikiem było zapamiętanie wcześniej skonkretyzowanych poleceń, Treningi rozpoczynały się od wschodu Słońca w dni powszednie, natomiast niedziela była dniem, w którym żołnierze czyścili swoje mundury, buty, czytali poddane wcześniej cenzurze książki.)), które miały na celu polepszenie umiejętności bojowych rekrutów oraz doprowadzenie do podwyższenia stopnia profesjonalizacji poszczególnych sił. Odpowiednie treningi, w którym uczono żołnierzy sztuki kamuflażu oraz dopasowane do tego celu umundurowanie ((Żołnierz WAL posiadał spodnie, które miały dwie kieszenie na biodrach, przytrzymywały je paski zakończone sprzączką, która była najczęściej w formie gwiazdy (o kolorze czerwonym). Przed 1966 umundurowanie było koloru ciemnobrązowego, zrezygnowano z niego po 1966 roku na rzecz koloru ciemnozielonego, dzięki któremu łatwiej można było ukryć się w dżungli.)) stały się elementami, które w pozytywny sposób przekładały się na skuteczność Wietnamskiej Armii Ludowej. Żołnierze nosili sandały tzw. ho szi minki dop vox xe ((Owe sandały były wykorzystywane przez żołnierzy już wcześniej. Świetnie sprawdzały się w terenach Azji Południowo-Wschodniej, co ciekawe były bardzo lekkie i wykonane najczęściej z fragmentów gumowych opon przywiązanych do stopy. Zaletą cho szi minek była łatwość i szybkość w produkcji. A co najistotniejsze sandały nie namakały wodą, tak jak to miało miejsce z wcześniejszym obuwiem.)), hełm ((Hełm wietnamski chronił przed promieniami słonecznymi. Nie chronił przed wystrzelonymi pociskami. Wietnamczycy używali również stalowych hełmów produkcji sowieckiej SSH-40, oraz SSH-60 (najczęstszym użytkownikami były jednak załogi prowadzące działania przeciwlotnicze). Reszta nosiła hełmy w kształcie kapelusza z kilkoma otworami zapewniającymi wentylację. W przypadku strzału w głowę istniała niemal pewność przebicia „hełmu” i spowodowania tym samym śmierci przeciwnika. )), oraz plecak z niezbędnymi elementami ((W plecaku żołnierza Armii Północnego Wietnamu znajdowały się takie przedmioty jak: mundur zapasowy, sandały, odzież pod kurtkę, przeciwdeszczówka, hamak, siatka ochraniająca przed moskitami, grzebień, pasta do zębów, mydło, menażka, kubek, miska do ryżu pałeczki oraz spis cytatów Mao Tse Tunga, czyli tzw. czerwona książeczka.)). Wietnamczycy za służbę otrzymywali wynagrodzenie, które nie było adekwatne do poniesionych przez bojowników trudów i wyrzeczeń. Szeregowiec zarabiał 6 dongów, sierżant 12 dongów żołdu. Jeżeli mężczyzna posiadał rodzinę, która nie pracowała otrzymywał 15 dongów, a w małych miastach 18 dongów ((G. Rottman, North Vietnamese Army soldier 1958-1975, op. cit., s. 22.)).
WAL dysponowała przestarzałym uzbrojeniem (wyłączając siły regularne) pochodzącym z okresu II wojny światowej, dostarczanym w dużym stopniu przez ZSRR i CHRL. W latach 60 WAL posiadała karabiny: SKS-7,62, SKS model 56, polski MPK, bułgarski AMD, AK-47, ręczne granaty RPG-2 i RPG-7. oraz moździerze 60 mm typ 31 oraz 60 mm typ 63.
Siły WAL udzielały poparcia partyzantom z południa relacje pomiędzy Armią Północnego Wietnamu były złożone i głębokie ((Ibidem, s. 6.)). Pomoc przejawiała się w formie infiltracji sprzętu oraz żołnierzy. Pierwszy regiment Północnej Armii Wietnamskiej przeniknął do Republiki Południowego Wietnamu w grudniu 1964 ((Ibidem, s. 7.)), natomiast w czerwcu 1966 do Republiki Południowego Wietnamu przeniknęła pierwsza dywizja ((Ibidem, s. 44.)) Kierownictwo centralne z Vo Nguyen Gapem rozczłonkowało siły regularne adekwatnie pomiędzy północ a południe, nawiązując tym samym do podziału Wietnamu z okresu kolonialnego na trzy strefy militarne: Bac Bo (północ), Trung Bo (centrum), Nam Bo (południe). Powołując się na dane zamieszczone przez Gordona Rotmana 58,000 żołnierzy rozmieszczono w Południowym Wietnamie, z tego 10% przydzielono do Viet Congu ((Ibidem, s.14.)). W 1968 siły Północnej Armii Wietnamskiej szacowano na 200,000 w tym 66,00 przydzielono do Viet Congu. Niestety nie można zweryfikować na ile owe liczby odzwierciedlają stan rzeczywisty, w weryfikacji informacji nie pomagają dokumenty wietnamskie, których ze względu na klauzulę tajności nie sposób pozyskać. Zaprezentowane dane mogą stanowić dane szacunkowe, nie można w żaden sposób traktować ich jako informacji w pełni obiektywnych.
Często zapomina się, iż żołnierze należący do WAL, ale walczący w RPW nie byli przystosowani do warunków panujących w dżungli. Niektórzy z żołnierzy nigdy wcześniej nie wyruszali poza granicę 17 równoleżnika, walka na tym terytorium podobnie jak dla przeciwnika była swoistym novum.
20 grudnia 1960 roku na terytorium Wietnamu Południowego Narodowy Front Wyzwolenia Wietnamu Południowego, opracowano również manifest, który precyzował ściśle określone postulaty. Koncepcje zostały ujęte w dziesięciu punktach. 1) obalenie reżimu Ngo Dinh Diema i imperialistycznych rządów Amerykanów, 2) utworzenie rządu o charakterze demokratycznym i koalicyjnym, 3) demokratyzacja życia, 4) równouprawnienia kobiet i mężczyzn, 5) likwidacja monopolu amerykańskiego w odniesieniu do gospodarki, 6) rozwój własnych gałęzi przemysłu, 7) reforma rolnictwa, 8) wyeliminowanie pozycji i roli doradców amerykańskich i zastąpienie ich Wietnamczykami, 9) utrzymanie pokoju, 10) normalizacja stosunków międzynarodowych w sąsiadami. Organizacja nazywana przez Amerykanów wietnamskimi komunistami powstała jako reakcja na sytuację polityczną jaka wytworzyła się w RW za prezydentury Ngo Dinh Diema ((Prezydentura Ngo Dinh Diema, choć otrzymała pełne poparcie Stanów Zjednoczonych nie budziła poklasku Wietnamczyków. Prezydent obsadzał najważniejsze stanowiska osobami pochodzącymi z jego rodziny (nepotyzm), ponadto represjonował buddystów faworyzując katolików. Organizował tzw. plan wiosek strategicznych, aby zniwelować działalność komunistów.)). W skład tego Frontu ((W skład Frontu Wyzwolenia Wietnamu Południowego weszły takie następujące organizacje: Rewolucyjna Ludowa Patria Wietnamu, Radykalna Partia Socjalistyczna Wietnamu, Ruch na Rzecz Autonomii Narodowej Tay Nguyen, Demokratyczna Partia Południowego Wietnamu, Federacja Związków Zawodowych Wyzwolenie Wietnamu Południowego, Stowarzyszenie Chłopów o Wyzwolenie Południowego Wietnamu, Liga Rewolucyjna Młodzieży Artystów o Wyzwolenie, Stowarzyszenie Patriotycznych Buddystów, Komitet Obrony Pokoju Świata, itd. Więcej w pracy B. Kołodziejczyka i E. Wójcika, Wojna USA w Wietnamie, Warszawa 1979, s. 39-40.)) weszli przedstawiciele różnych ugrupowań, warstw społecznych i grup religijnych ((B. Kołodziejczyk, E. Wójcik, Wojna USA w Wietnamie, s. 39.)). Ich głównym priorytetem, wyznaczonym celem stała się walka o wyzwolenie Wietnamu Południowego, NFW występuje na rzecz zespolenia wszystkich warstw społecznych, wszystkich klas, wszystkich narodowości, wszystkich partii i ugrupowań politycznych, wszystkich organizacji i wyznań religijnych, wszystkich patriotów, niezależnie od ich zapatrywań politycznych, w celu zrzucenia jarzma imperialistów i ich pachołków ((W. Góralski, Narodowy Front Wyzwolenia Wietnamu Południowego, Warszawa 1968, s. 40.)). Wszystkie postulaty miały za zadanie przekonać i nakłonić społeczeństwo do wstąpienia i walki w szeregach Viet Congu.