Seria Warrior, publikowana przez znanego wydawcę – Ospreya, to książki poświęcone różnym formacjom z dziejów historii wojskowej, skupiające się przede wszystkim na czynniku ludzkim. Amatorów lotnictwa ucieszy fakt ukazania się 164. pozycji w tymże cyklu, zatytułowanego RAF Fighter Command Pilot, The Western Front 1939-42 autorstwa Marka Barbera.
Mark Barber jest już autorem dwóch innych książek Ospreyowskich, poświęconych zagadnieniom z historii lotnictwa brytyjskiego. Warto wspomnieć, że jest on nie tylko badaczem, ale i praktykiem tematu – to porucznik Royal Navy, służący w lotnictwie marynarki. Jego naukowe zacięcie wyróżnione zostało już podczas studiów oficerskich.
Omawiana książka wydana została w typowej dla Warriora formie, opatrzona brunatno-buraczkową kolorystyką okładki. Szata graficzna, prezentuje się wybornie: kredowy papier, liczne zdjęcia, a także znakomite (co nie zdarza się zawsze u Ospreya) ilustracje Grahama Turnera, syna legendy malarstwa lotniczego, Michaela Turnera. Już na okładce zachęca nas do lektury dynamiczne starcie RAF-u i Luftwaffe gdzieś nad południową Anglią latem 1940 roku.
Tytuł publikacji nie jest bez znaczenia. Mark Barber wybrał taki, a nie inny okres historyczny dla swoich rozważań o Tych Nielicznych, ponieważ wtedy najbardziej wyraźnie dostrzec można było charakter pilotów myśliwskich RAF, wszystkie ich zalety oraz wady. To były kluczowe chwile w dziejach tej formacji; wszystko, co działo się później, wiązało się z wydarzeniami i doświadczeniami pierwszych, dramatycznych lat konfliktu.
Zaglądając do środka, zapoznajemy się ze spisem treści, a w nim znajdujemy następujące rozdziały: RAF Fighter Command in the Inter-War Period, Recruitment and Training, Equipment: Flying Clothing and Uniform, Aircraft of Fighter Command, On Campaign: Conditions in Theatre, Belief and Belonging, Experience of Battle: Tactics of Air Combat, Museums and Surviving Aircraft. Całość uzupełniają bibliografia oraz indeks.
Już od pierwszych stron książka pozytywnie zaskakuje. Wiadomo, że dla tak aktywnego na rynku wydawniczym Ospreya tworzyło i tworzy wielu autorów, a ich prace nie zawsze stoją na równie wysokim poziomie. W tym przypadku szybko poznać można sprawny aparat badawczy, ale i praktyczne doświadczenie Marka Barbera. Serwuje on niemało faktów, umiejętnie wyciągając celne wnioski, prezentując nieraz krytyczne analizy.
Bardzo istotne dla całego zagadnienia, dla zrozumienia charakteru formacji jest studium dziejów Fighter Command w okresie międzywojennym, w którym nie zapomniano o prześledzeniu skutków I wojny światowej, sytuacji politycznej w Europie w dwudziestoleciu międzywojennym, czy też kondycji gospodarki brytyjskiej w tamtych latach.
Na dalszych stronach autor śledzi rekrutację oraz szkolenie pilotów myśliwskich RAF, pokazując ewolucję, jaka dokonała się w tym zakresie wraz ze zdobywaniem doświadczeń. Szalenie interesujący jest rozdział poświęcony umundurowaniu i ekwipunkowi lotniczemu – zwłaszcza, że Barber nie szczędzi ciekawostek z eksploatacji, obficie ilustrując je zdjęciami czy ilustracjami Turnera.
Mimo, iż seria Warrior koncentruje się na ludziach, to nie zapomniano też o ich samolotach. W skondensowanej formie dowiedzieć możemy się najważniejszych faktów o myśliwcach używanych przez Fighter Command w początkowym okresie wojny.
Lwia część RAF Fighter Command Pilot omawia warunki, w jakich walczyli brytyjscy myśliwcy oraz charakter toczonych kampanii – od Dziwnej Wojny przez heroiczną bitwę o Wielką Brytanię, na pierwszych operacjach po drugiej stronie Kanału La Manche skończywszy. Bardzo ciekawie, wnikliwie autor przeanalizował również wszelkie zagadnienia związane z taktyką, zaczynając na jej archaicznym, sięgającym I wojny światowej stylu, po pierwsze, bolesne doświadczenia, rozwój własnych koncepcji, pomysłów autorskich Badera czy Malana, po w pełni dojrzałe Wielkie Skrzydła. W tym wszystkim nie zabrakło też wzmianek o pilotach z innych krajów, w tym – a jakżeby inaczej! – Polakach.
RAF Fighter Command Pilot, The Western Front 1939-42 to książka, którą śmiało można rekomendować nie tylko każdemu pasjonatowi lotnictwa wojskowego, ale też historykom wojskowości. Mark Barber fachowo i rzetelnie przeanalizował sylwetkę typowego pilota myśliwskiego Królewskich Sił Powietrznych z początku wojny. Co więcej, udało mu się skondensować masę wartościowych informacji i zgrabnie zamknąć w tak niewielkiej publikacji, jak Ospreyowski Warrior.
Michał Różyński