21 marca 2015 r. zmarł mjr w st. spocz. Czesław Blicharski, weteran 300 Dywizjonu Bombowego „Ziemi Mazowieckiej”, jeden z ostatnich lotników, którzy wykonywali loty bojowe w Polskich Siłach Powietrznych na Zachodzie. Zostanie pochowany 26 marca w Zabrzu, z udziałem wojskowej asysty honorowej z 8 Bazy Lotnictwa Transportowego.
Czesław Eugeniusz Blicharski urodził się 5 lipca 1918 r. w Tarnopolu, gdzie następnie ukończył szkołę powszechną i gimnazjum. Po zdaniu matury w maju 1936 r. podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie.
Wybuch II wojny światowej zastał go w Tarnopolu. 2 września 1939 r. wstąpił tam do powołanej na czas wojny Straży Obywatelskiej. Po kampanii wrześniowej znalazł się w sowieckiej strefie okupacyjnej. W kwietniu 1940 r. został zatrzymany podczas próby przekroczenia granicy węgierskiej, za co skazano go na 5 lat łagru. Pracując w skrajnie trudnych warunkach, zachorował na malarię, szkorbut i kurzą ślepotę. Po podpisaniu układu Sikorski-Majski, 5 października 1941 r., znalazł się wśród Polaków zwolnionych z łagrów. 1 listopada dotarł do Buzułuku, gdzie znajdował się sztab armii gen. Władysława Andersa. Zgłosił się do lotnictwa i 24 marca 1942 r. opuścił ZSRR, odpływając do Pahlewi w Iranie. Potem drogą morską przez Bombaj i Kapsztad 6 czerwca 1942 r. dotarł do Glasgow.
Początkowo szkolił się na pilota, ale został skierowany na przeszkolenie bombardierskie, które odbył w Kanadzie. Do Wielkiej Brytanii powrócił 14 marca 1944 r. Podczas kursu zgrywania załóg w 18 Jednostce Szkolenia Bojowego w Finningley poleciał na pierwszy lot bojowy – nocą z 14 na 15 października 1944 r. nad Holandię, na zrzut dipoli zakłócających niemieckie radary.
Po przeszkoleniu na samolotach Lancaster 8 stycznia 1945 r. dostał przydział do 300 Dywizjonu Bombowego „Ziemi Mazowieckiej” w Faldingworth. Latał tam w załodze por. pil. Tadeusza Wierzbowskiego. Pierwsze nocne bombardowanie Blicharski wykonał nocą z 2 na 3 lutego 1945 r. – celem było Wiesbaden. Potem latał także nad inne cele w Niemczech, m.in. na Drezno nocą z 13 na 14 lutego. Nalot na siedzibę Hitlera w Berchtesgaden w kwietniu 1945 r. był jego ostatnim lotem wojennym. Potem brał jeszcze udział w transportach oswobodzonych jeńców z Belgii i zaopatrywaniu w żywność Holendrów z terenów odciętych przez Niemców. Łącznie zaliczył 19 misji bojowych.
Po kapitulacji Niemiec dokończył na Uniwersytecie Oksfordzkim przerwane wybuchem wojny studia prawnicze i 6 listopada 1945 r. uzyskał tytuł magistra prawa. 17 grudnia 1945 r. wrócił do Dywizjonu 300, w którym pozostał do jego rozformowania 2 stycznia 1947 r. Służbę wojskową zakończył w polskim stopniu plutonowego i brytyjskim Warrant Officera (chorążego). Odznaczony został Krzyżem Walecznych oraz medalami pamiątkowymi.
Po rozformowaniu PSP wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. W lutym 1949 r. wyemigrował do Argentyny. Nie znając języka, początkowo pracował fizycznie na budowie. Potem znalazł zatrudnienie w fabryce tekstylnej, gdzie następnie doszedł do stanowiska samodzielnego pracownika umysłowego.
W sierpniu 1955 r. zdecydował się na powrót do Polski, gdzie od 16 lat czekała na niego narzeczona. 10 lutego 1956 r. przypłynął do Gdyni. Osiedlił się w Zabrzu.
Spotykały go liczne szykany ze strony komunistycznych władz. Wojenną służbę w PSP zakwalifikowano jako „służbę w wojsku obcym” i nie zweryfikowano mu stopnia, degradując do szeregowego. Mimo dobrego wykształcenia, cennego doświadczenia i znajomości kilku języków obcych, z powodów politycznych przez szereg lat nie mógł znaleźć odpowiedniego zatrudnienia.
W 1978 r. przeszedł na wcześniejszą emeryturę, aby poświęcić się uwiecznianiu pamięci o rodzinnym Tarnopolu. Praca ta nadwątliła jego stan majątkowy, budżet ratował m.in. poprzez sprzedaż do muzeum swego munduru lotniczego z lat wojny. Do śmierci wydał 10 książek (seria „Miscellanea tarnopolskie”). Monumentalnym, nie wydanym jak dotąd dziełem, jest słownik biograficzny tarnopolan, zawierający około 12 000 nazwisk. Współpracował z Ośrodkiem „Karta” przy opracowaniu list obywateli polskich represjonowanych w ZSRR. W 2002 r. swe archiwum przekazał do Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie.
Za powojenną działalność został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Źródło: DGRSZ
Autor:DGRSZ
Zdjęcie: DGRSZ