Poteć Jan

Jan Poteć (1892-1924), porucznik pilot Wojska Polskiego.

Urodził się 26 maja 1892 roku w Sędziszewie (okolice Ropczyc na Podkarpaciu). Uczył się w gimnazjum w Dębicy, po zakończeniu którego podjął studia politechniczne w Wiedniu. 14 sierpnia 1914 roku został powołany do armii austro-węgierskiej i przydzielony do pułku telegraficznego. Do 1917 roku był radiotelegrafistą i radiomonterem. 3 stycznia 1919 roku w stopniu sierżanta wstąpił do Armii Polskiej we Francji. Przydzielono go do francuskiej szkoły piechoty w Quintin. Później jednak został skierowany do lotnictwa i ukończył szkolenie w pilotażu w Istres i w Avord. W październiku 1919 roku wyruszył do Polski. Pierwotnie był pilotem eskadry BR 59. 4 kwietnia 1920 roku otrzymał przeniesienie do 3. eskadry lotniczej (wkrótce przemianowanej na wywiadowczą), a 23 września – do 16. eskadry wywiadowczej. Uczestniczył w walkach wojny polsko-bolszewickiej (w tym w operacji kijowskiej i operacji niemeńskiej), a także w wojnie między Litwą Środkową (gen. Lucjana Żeligowskiego) i Litwą kowieńską. Po zakończeniu działań wojennych powrócił do składu 3. eskadry wywiadowczej. W 1921 roku otrzymał awans na podporucznika, a w 1923 – na porucznika (starszeństwo 1 października 1920). 3 lipca 1924 roku został przydzielony do Centralnych Zakładów Lotniczych w Warszawie na stanowisko oblatywacza. 8 listopada 1924 roku wystartował wraz z majstrem wojskowym Wirgiliuszem Muchą na samolocie Ansaldo A.300 z Dęblina do Warszawy. Nad Wilanowem od maszyny oderwały się skrzydła, a kadłub spadł na ziemię grzebiąc pilota i mechanika.
Jan Poteć to interesująca postać w lotnictwie wojskowym II Rzeczypospolitej. Był weteranem pierwszej wojny światowej, choć w owym czasie nie miał zbyt wiele wspólnego ze służbą w powietrzu. Wstępując do Armii Hallera został przydzielony do piechoty. Dopiero później skierowano go do szkół lotniczych (jako niemłodego, bo już niemal 27-letniego podoficera). Walczył w wojnie polsko-radzieckiej. Będąc pilotem 16. eskadry wywiadowczej służył w lotnictwie Litwy Środkowej (podobnie jak inni piloci i obserwatorzy tej eskadry nie urodził się na Wileńszczyźnie). W pierwszych latach powojennych powierzono mu odpowiedzialne stanowisko oblatywacza samolotów dostarczanych wojsku. Zginął lecąc na okrytym smutną sławą lubelskim Ansaldo A.300.

Dodatki:
Awanse
– Sierżant (przed 1919);
– Podporucznik (1921);
– Porucznik (1923).
Jednostki, w których służył Jan Poteć i stanowiska, które pełnił
– BR 59.
– 3. eskadra lotnicza (wywiadowcza);
– 16. eskadra wywiadowcza;
– 3. eskadra wywiadowcza;
– Centralne Zakłady Lotnicze.

Bibliografia
Kopański Tomasz Jan, 16 (39-a) eskadra wywiadowcza 1919-1920, Warszawa 1994.
Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa, pod red. M. Romeyko, Warszawa 1933.
Niestrawski Mariusz, Latające trumny lotnictwa II Rzeczypospolitej, [w:] „Aeroplan”, r. 2013, nr 3, s. 29-37.
Pawlak Jerzy, Polskie eskadry w latach 1918-1939, Warszawa 1989.
Rocznik oficerski 1923, Warszawa 1933.

Mariusz Niestrawski

Redakcja składa podziękowania Pani Alicji Korzeniowskiej z domu Poteć, córce żony Jana Potecia za cenne uwagi dotyczące życia Jana Potecia.

Zdjęcie via Autor