Zamek w Rydzynie

Zamek w Rydzynie Króla Stanisława Leszczyńskiego i książąt Sułkowskich.

Barokowy zamek w Rydzynie zbudowany został w końcu XVII wieku na murach zamku gotyckiego na początku XV wieku, siedziby Jana z Czerniny, założyciela miasta Rydzyna. Wzniesiony został dla podskarbiego wielkiego koronnego Rafała Leszczyńskiego. Jego architektem i budowniczym był Józef Belotti. Skrzydło zachodnie ok. 1700 roku przebudował osiadły w Rydzynie rzymski architekt Pompeo Ferrari. Niestety zamek został częściowo spalony w 1707 roku podczas wielkiej wojny północnej.

W czasie przymusowej emigracji króla Stanisława Leszczyńskiego, przejęty przez Augusta II Mocnego, monarcha przyjmował tu obce poselstwa, zwoływał posiedzenia senatu państwa. W latach 1738-1909 zamek był własnością książąt Sułkowskich. Do wymagań nowych właścicieli dostosowywali go Karol Marcin Frantz i Ignacy Graff. Rezydencja rydzyńska miała słynąć z licznych przedsięwzięć kulturalnych i edukacyjnych. W latach 1929-1939 zamek był siedzibą eksperymentalnych szkoły średniej Internatowego Gimnazjum i Liceum im. Sułkowskich słynącego z wysokiego poziomu nauczania. Pod koniec stycznia 1945 roku zamek został spalony i odbudowano go dopiero w latach 1970-1989 przez Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich. Zespół bogato zdobionych sal reprezentacyjnych zrekonstruowano na podstawie zachowanych fotografii.

Zamek udostępniany jest dla zwiedzających. Oglądać można kolekcje artystyczne, historyczne, jak i przyrodnicze. Na elewacjach zewnętrznych zachowane są liczne detale wystroju z XVII i XVIII wieku. Nad wejściem głównym widnieje kartusz herbowy książąt Sułkowskich. Herbowe orły wieńczą dachy czterech baszt narożnych. Warto wspomnieć, że przy zamku znajduje się jedyny w Polsce i drugi w Europie pomnik króla Stanisława Leszczyńskiego. Po stronie północnej zobaczyć możemy dziedziniec honorowy z budynkami dawnych oficyn zamkowych. Obecnie mieści się nich Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy im. Franciszka Ratajczaka.

Istnieje możliwość zwiedzania części sal zamku do których prowadzi do nich reprezentacyjna klatka schodowa. Jedną z nich jest tak zwana Sala Czterech Pór Rok nazwana ze względu na umieszczone w narożnikach personifikacje wiosny, lata, jesieni i zimy. Następna jest Sala Morska, gdzie znaleźć można przepiękne rzeźby przedstawiające motywy morskie. Najbardziej reprezentatywną salą jest jednak Sala Balowa, która jest jednym z najpiękniejszych tego typu pomieszczeń w Polsce. Na suficie umieszczono monumentalne freski Jerzego Wilhelma Neunhertza, będące apoteozą zaślubin gospodarza z malborską wojewodzianką Anną Przebendowską. Kalumnadę zaprojektował najprawdopodobniej Dominik Merlini.

Dalej przejdziemy do Sali Myśliwskiej, gdzie zobaczyć możemy trofea praktycznie z każdego zakątka globu. W ostatniej sali-Sali Kryształowej, dzięki fotografiom zniszczonego zamku w 1945 roku zamku docenić możemy pracę oraz kunszt konserwatorów rekonstruujących ten wspaniały budynek.

Sama Rydzyna położona jest przy drodze krajowej Poznań-Wrocław, ok. 9 km na południe od Leszna, skąd dojechać można komunikacją podmiejską. Stacja kolejowa znajduje się około 3 km na zachód od miasta. Istnieje możliwość zwiedzania części zamku.

Piotr Konieczny