Pałac w Rogalinie niewątpliwie urzeka swym wyglądem, łącząc elementy późnobarokowe z klasycystycznymi. Wspaniały widok dopełnia przede wszystkim przylegające do niego założenie parkowe oraz położone w bliskiej odległości mauzoleum. Inicjatorem budowy rogalińskiego pałacu był Kazimierz Raczyński, który kupił Rogalin z zamiarem wybudowania okazałej rezydencji. Rogalin oprócz położenia w malowniczej okolicy doliny Warty miał jeszcze dodatkową zaletę, był w bliskim sąsiedztwie Poznania, co dawało możliwość częstego uczestnictwa Raczyńskiego w życiu politycznym.
Rogaliński Pałac prezentuje ciekawy typ założenia między dziedzińcem a ogrodem, tzw. entre court et jardin. Przybywając do Rogalina i wchodząc na teren posesji zwiedzający może mieć mylne pierwsze wrażenie, gdyż wydaje się, iż jest tu tylko jeden dziedziniec, bardzo rozległy, spełniający funkcję podjazdu pod pałac. Jednakże podążając ku budynkowi, widać iż dziedzińce są dwa – podjazdowy i drugi będący bezpośrednio przed pałacem. W kompleksie znajduje się również wozownia. Pałac w Rogalinie z późnobarokowym siedemnastoosiowym, dwutraktowym budynkiem, połączony jest półkolistymi galeriami z oficynami użytkowymi i mieszkalnymi. W architekturze budynku, zauważalne są podobieństwa z Ciążeniem i Czerniejewem. Fasada od dziedzińca posiada trzy ryzality. W pięcioosiowej fasadzie głównej znajduje się wejście do obiektu poprzedzone niskimi schodami. Nad wejściem znajduje się balkon, ponad którym w trójkątnym frontonie umieszczono herb. Reprezentacyjne piętro – piano nobile, umieszczone jest na pierwszym piętrze i zostało wyróżnione wielkimi oknami. Zasugerowano tu także dwukondygnacyjność poprzez umieszczenie małych okienek nad dużymi. Budynek nakryto czerwonym dachem mansardowym. Na osi fasady ogrodowej umieszczono dużą salę balową.
Pracę nad budową obiektu trwały w latach 1768-1776. Pierwotnym projektantem barkowej siedziby był prawdopodobnie Jan Fryderyk Knobel. Długi okres budowy pałacu wpłynął na zmianę koncepcji założenia. Niewątpliwie wpływ na zmianę architekta i stylu miała początkująca moda klasycystyczna. Raczyński dokonał zatem, dzięki uznanym warszawskim architektom – Janowi Chrystianowi Kamsetzerowi i Dominikowi Merliniemu, w latach 1782-1784 i 1788-1790 przebudowy w ówczesnym prądzie stylowym.
Na parterze, spełniającym funkcję mieszkalną, znajduje się owalny westybul, prowadzący do wnętrz takich jak: Sala Stanisławowska, Gabinet Holenderski, Salonik Empire, Pokoik Kolbuszowski, Salon Ogrodowy, Gabinet Raczyńskich, Salon Biedermeier czy Pokój Barokowy.
W pałacu za czasów jego świetności, na reprezentacyjnym piętrze, znajdowały się wnętrza takie jak choćby Salonik Amorków, ozdobiony stiukowym gzymsem projektu Kamsetzera, Sala Gobelinowa, Sala Balowa, Buduarek Wenecki, Sala Polska, Sala Atentatów, Sala Portretowa. Dzisiejsza klatka schodowa jest wynikiem klasycystycznej przebudowy. Pierwotna, wzniesiona w barokowym stylu, umieszczona była na osi budynku, gdzie obecnie znajduje się wspomniany westybul.
Pałac w Rogalinie jest od 1949 roku oddziałem Muzeum Narodowego w Poznaniu, w którym można zwiedzać m.in. wspaniałą galerię malarstwa zgromadzoną przez Atanazego Raczyńskiego, w której znajdują się m.in. dzieła Malczewskiego, Gierymskiego, Fałata, Wyspiańskiego, Boznańskiej oraz największy z obrazów Jana Matejki ,,Dziewica Orleańska”. Miejscem do zwiedzania jest także Gabinet Edwarda hr. Raczyńskiego oraz Gabinet Atenatów. Niestety obecnie pomieszczenia wystawiennicze są nieczynne dla zwiedzających z powodu trwających od 1 stycznia 2013 do 31 grudnia 2014 roku prac modernizacyjnych, mających na celu m.in. odtworzenie wnętrz z przełomu końca XVIII i początku XIX w. Natomiast rogaliński park jest idealnym miejscem na rodzinne spacery, w trakcie których można podziwiać pomnik przyrody jakim są dęby rogalińskie, a wśród nich najbardziej znane Lech, Czech i Rus. Wspaniałą alternatywą jest wykonanie w tym miejscu również plenerowej sesji np. ślubnej.
Wizytę w Rogalinie można zakończyć w pobliskim kościele świętego Marcelina oraz w mauzoleum rodu Raczyńskich, umieszczonym bezpośrednio pod świątynią, znajdujących się we wschodniej części założenia. Kościół zbudowany jest jako pseudoperipteros z portykiem od zachodu, wzorowany na świątyni Maison Carre w Nimes. Zbliżając się do kościoła od frontu, zauważyć można napis DIVO MARCELINO, będący formą czci okazanej Marcelemu Lubomirskiemu przez jego kuzyna- Edwarda Raczyńskiego. Pełne kolumny umieszczono tylko od strony zachodniej, od północy i południa są to jednak półkolumny. Ściany świątyni pokryte są boniowaniem. Przy prowadzących do wnętrza świątyni schodach umieszczono dwa lwy będące symbolem wojennego męstwa. Krypta grobowa z lat 1817-1820, utrzymana w neogotyckim stylu, jest trójnawową, czteroprzęsłową halą z żaglastym sklepieniem. Znajdują się w niej m.in. ciała hrabiego Edwarda Bernarda Raczyńskiego, Rogera Raczyńskiego oraz żony Konstancji. Ponadto w 1997 roku, we wnętrzu wmurowano, w ścianę kamień z cokołu rzymskiej świątyni Maison Carre Nimes koło Marsylii, pochodzący z I w. p.n.e.
Natalia Biernacka