Tradycje lotnicze Garnizonu Świdwin

Rozkazem szefa Sztabu Generalnego WP nr 0096 z 11 grudnia 1951 r. w Świdwinie powstała 11. Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego (JW. 3316) w składzie 11., 24 i 27. pułk lotnictwa myśliwskiego, 76. kompania łączności dywizji i 47. Ruchome Warsztaty Lotnictwa, a pierwszym jej dowódcą został płk pil. Jan Czaplicki. Jednak z powodu trudności w realizacji wytycznych zawartych w rozkazie 0096 Sztab Generalny WP opracował jego korektę – rozkaz 0078/Org. zawierający założenia dostosowane do aktualnych możliwości kadrowych i finansowych kraju. Rozkazem nr 0078 z 19 listopada 1952 r. szefa Sztabu Generalnego WP 11. DLM ze Świdwina podporządkowano 40. plm, który był wcześniej podporządkowany 7. DLM z Krakowa i 26. plm, który był wcześniej podporządkowany 9. DLM z Malborka. W związku z tym zmieniono dyslokację pułków – 26. plm w marcu 1953 r. przebazowano z Malborka do Zegrza Pomorskiego, a 40. plm w okresie styczeń – luty tego samego roku przeniesiono z Mierzęcic do Świdwina. W 1953 r. w Świdwinie ulokowano dowództwo i sztab 11. DLM, 40. plm, 76. kł, 47. Ruchome Warsztaty Lotnictwa, Węzeł Radiotechniczny (Zarządzeniem Szefa Sztabu Gen. WP nr 0277 z 7 sierpnia 1953 r.), pluton fotograficzny oraz pluton wartowniczy. Aby zapewnić właściwe szkolenie pilotów w strzelaniu i bombardowaniu Zarządzeniem Szefa Sztabu Gen. WP nr 029/Org. z 15 stycznia 1953 r. sformowano przy 11. DLM Poligon Lotniczy nr 6 w Podborsku koło Białogardu. W 1953 r. personel latający i techniczny 26. i 40. plm został przeszkolony na samolotach MiG-15, wprowadzonych do wyposażenia w miejsce samolotów Jak-23. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP nr 0329/Org. z 25.09.1953 r. w Świdwinie na lotnisku utworzono 7. Dywizjon Zabezpieczenia Ślepego Lądowania, jako JW. Nr 5859, który w 1954 r. włączono w skład 9. blt, a w 1957 roku rozformowano. W 1953 r. przy sztabie 11. DLM  powstało Wojskowe Koło Łowieckie nr 285, które przyjęło nazwę „Cyranka”, co ciekawe, istnieje ono nadal jedynie zmieniając numer na 43. W 1954 r. w Świdwinie powstał Klucz Holowniczy przekształcony w 1954 r. w 19. Lotniczą Eskadrę Holowniczą, która w 1958 r. zostaje przeniesiona do Słupska. W 1955 r. Węzeł Radiotechniczny został przeformowany w 19. krt. W 1957 r. 4. plsz został przemianowany na 4. plm „Kraków” i przeniesiony z Bydgoszczy do Goleniowa. Pułk zmienił nazwę przeznaczenie i zadania oraz podporządkowanie. Został wyłączony ze struktury 8. DLSz i podporządkowany pod 11. DLM w Świdwinie. Jednocześnie ze składu 11. DLM został wyłączony 26. plm z Zegrza Pomorskiego, który podporządkowano pod 2. Korpus Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju. W 1957 r. w Świdwinie powstał Garnizonowy Klub Oficerski, który w 1973 r. zmienił nazwę na Klub Garnizonowy. W 1964 r. część personelu latającego i technicznego przeszkolono na samolotach MiG-21. Ponieważ dywizja była jedną z pierwszych jednostek eksploatujących samoloty MiG-21, brała udział w prestiżowych pokazach i ćwiczeniach. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP nr 0152/Org. z 10.12.1966 r. w Świdwinie powstał 28. RWNS. Rozkazem MON nr 07 z 4 maja 1967 r. 11. DLM przemianowano na 3. Brandenburską Dywizję Lotnictwa Myśliwskiego i przywrócono jej tradycje wojenne 3. DLM istniejącej w latach 1944 – 1946. 4. plm „Kraków” przemianowano na 2. plm „Kraków”. W 1968 roku, 76. kł przeformowano na 86. bł, a 19. krt na 19. brt w miejsce RLP w plm powstały ZCRRiD: 604 ZCRRiD w Goleniowie i 605. ZCRRiD w Świdwinie.  W 1968 r. w Świdwinie powstał Węzeł Lotniska Stałego, który w 1982 r. zmienił nazwę na Garnizonowy Węzeł Łączności i który został rozformowany do 31.12.2000 r. W 1967 r. na Osiedlu Wojskowym w Świdwinie powstała Szkoła Podstawowa nr 3, która od 3 października 1998 r. nosi imię Lotników Polskich, a której dyrektorem aktualnie jest Pani mgr Izabella Starzyńska. Pomysłodawcą imienia Szkoły był ówczesny dowódca 3. Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego i dowódca Garnizonu Świdwin płk dypl. inż. Henryk Czyżyk.  W 1968 r. w Świdwinie powstał Klucz Lotniczy DLM, z którego w 1978 r. powstała 48. Eskadra Lotnicza, rozformowana w 1990 r. W 1971 r. 3. BDLM przemianowano w 3. BDLSzR, wyłączono z jej podporządkowania 2. plm „Kraków”, a w jej skład włączono 8. plsz z Mirosławca i 32. plrtia z Sochaczewa.

Zarządzeniem szefa Sztabu Generalnego WP nr 014/Org. z 6 marca 1978 r. w Świdwinie powstało 1. CDB AL (JW. 2650), które w 1983 r. zostało przemianowane na 1. CDB WLF, a w 1995 r. zmieniło nazwę na 1. ODL, który został rozformowany do 31 marca 2002 r. Zarządzeniem szefa Sztabu Generalnego WP nr 035/Org. z 8 października 1982 r. 3. BDLSzR przemianowano na 3. BDLMB. Dowódcą dywizji był w tym czasie płk dypl. pil. Józef Tenerowicz. Wyłączono z jej składu 32. plrt, a włączono 3. plmb z Bydgoszczy, który był wyposażony w samoloty Su-7bkł. 3. plmb został rozformowany w Bydgoszczy w 1993 roku. Decyzją Ministra Obrony Narodowej nr 1/MON z 12 września 1991 r.  3. Brandenburską Dywizję Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego pozbawiono wyróżniającego tytułu „Brandenburska” i przemianowano na 3. Dywizję Lotnictwa Myśliwsko–Bombowego. Dowódcą dywizji był w tym czasie płk dypl. pil. Stanisław Targosz. W latach 1985 – 1988 do wyposażenia 8. i 40. plmb sukcesywnie wprowadzano samoloty Su-22. Dywizja od początku swojego istnienia do rozformowania realizowała zadania o charakterze defensywnym. Uczestniczyła w organizowanych  wspólnie z WOPK, MW i wojskami lądowymi ćwiczeniach pk. „Jesienne Niebo”, „Wrzos”, „Odra-Bałtyk”, „Odra-Nysa”, „Tarcza”, „Orzeł”, „Zimorodek”, „Fala”, „Granit”, „Puma”, „Birkut”, „Rekin”, „Kormoran” „Jastrząb”, „Rubin”, „Agat”, „Beryl”, „Ocelot”, „Pirania”, „Krogulec”, „Sokół”, „Opal”, „Asar”, „Pantera”, „Szerszeń”, „Barakuda”, „Miranda” czy „Amber Ekspres” i wielu innych. Piloci dywizji uczestniczyli 15 lipca 1960 r. w defiladzie nad polami Grunwaldu i 22 lipca 1966 r. w defiladzie nad Warszawą, wykonywali loty na poligonach polskich i za granicą oraz odpalali na poligonie Drawskim rakiety z głowicą laserową H-29Ł oraz telewizyjne H-29T. Zabezpieczali także zrzuty bomb CP-100 na poligonie w Ustce. Ponadto wykonywali loty metodyczne z DOL i loty misyjne. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP nr 017 z 6 marca 1998 r. rozformowano 3. DLMB i 86. batalion łączności. Uroczysta pożegnalna zbiórka dowództwa i sztabu oraz jednostek dywizji, z udziałem jej byłych dowódców i żołnierzy, delegacji jednostek wojskowych, przedstawicieli samorządów i administracji lokalnej, przedstawicieli organizacji społecznych, emerytów, rencistów, byłych i obecnych pracowników dywizji odbyła się 1 czerwca 1998 roku. W uroczystej zbiórce kończącej działalność dywizji uczestniczył również dowódca WLOP gen. dyw. pil. Kazimierz Dziok. Pomimo uroczystej zbiórki w dniu 1 czerwca 1998 roku, kończącej działalność 3. DLMB dowództwo i sztab dywizji nadal istniało i realizowało swoje zadania do czasu utworzenia 1. Brygady Lotnictwa Taktycznego w listopadzie 1998 roku. Natomiast etaty 3. DLMB zostały zlikwidowane 31 grudnia 1998 roku. Ostatnim dowódcą 3. DLMB był płk dypl. inż. Henryk Czyżyk.

W miejsce dywizji powstała 1. BLT, której pierwszym dowódca został płk dypl. pil. Paweł Jazienicki. Pod koniec 1999 roku w Wojskach Lotniczych i Obrony Powietrznej przeprowadzono kolejną reorganizację. Objęła ona również 1 BLT. W miejsce rozformowanych pułków: 8. i 40. plmb oraz logistycznych pododdziałów pozostałych w Świdwinie po 3. DLMB sformowano: 8 Eskadrę Lotnictwa Taktycznego w Mirosławcu (8 elt), dwie eskadry lotnictwa taktycznego w Świdwinie – 39 i 40, oraz 11 Bazę Lotniczą (11 BLot, od 2002 roku – 21 BLot) w Świdwinie i 12 Bazę Lotniczą w Mirosławcu.