M28B 1Rm/BIS Bryza

M28B 1Rm/BIS to wojskowa odmiana samolotu M28.

Podobnie jak ogólna odmiana jest to górnopłat zastrzałowy wyposażony w dwa silniki i podwójne usterzenie pionowe. Samolot posiada podwozie trójkołowe ze sterowanie przednim kółkiem i ciśnieniową kabinę. Maszyna to samolot klasy STOL (krótkiego startu i lądowania). Wersja M28B 1Rm/BIS to najnowsza polska odmiana rozpoznania morskiego. Na samolocie zabudowano kamerę FLIR, radar poszukiwawczy, łącze taktyczne Data Link, system magnetometryczny i hydroakustyczny do wykrywania obiektów podwodnych, system ESM,radionamiernik ratunkowy oraz wiele innego wyposażenie niezniesionego do skutecznego operowania nad morzem. Dzięki przenoszonemu pakietowu wyposażenie możliwe jest użycie samolotu w m.in. patrolowaniu granic morskich i lądowych, akcjach ratunkowych, humanitarnych i poszukiwawczych, śledzeniu grup ludzkich przekraczających nielegalnie granice, walce z przemytem, monitorowaniu strefy ekonomicznej państwa oraz lokalizacji obiektów podwodnych. Za napęd służą dwa silniki PZL-10S (TWD-10B) z pięciołopatowymi śmigłami Hartzell. Maszyna może operować z w dzień i w nocy z widocznością ziemi lub bez oraz posiada system odladzający. W przedłużonym nosie montowana jest głowica FLIR, a z tyłu zainstalowano wysięgnik na cezowy sondy magnetometryczne. W porównaniu z wersją ogólną samolot posiada chowane podwozie przednie i odchylane na boki koła podwozia głównego. Załoga to 6 osób: 2 pilotów, mechanik pokładowy, 3 operatorów systemów specjalnych.

Podstawowe dane:

Konstrukcja samolotu Całkowicie metalowa, zastrzałowy górnopłat z podwójnym usterzeniem
Rozpiętość skrzydeł 22,30
Długość kadłuba całkowita (z wysięgnikiem magnetometru oraz owiewką głowicy FLIR) 16,04m
Napęd Dwa silniki turbośmigłowe z pięciołopatowym śmigłem Hartzell oraz rewersem ciągu.
Moc silników 705KW (960KM)
Maksymalna masa startowa 7500 kg
Maksymalna masa do lądowania 7500 kg
Masa pustego samolotu bez tratw 5415 kg

Osiągi samolotu w warunkach ISA z maksymalnym ciężarem startowym

Minimalna długość startu 570m (rozbiegu 440m)
Minimalna długość lądowania 750m (dobiegu 330 m)
Minimalna prędkość lotu 165 km/h
Maksymalna prędkość eksploatacyjna 350 km/h
Prędkość przeciągnięcia 120km/h
Prędkość wznoszenia 9 m/s
Maksymalna wysokość lotu 6000m (z maskami tlenowymi)
Maksymalny zasięg na wysokości 3000m (długotrwałość lotu)
– z nawigacyjnym zapasem paliwa na 45 min lotu
– bez nawigacyjnego zapasu paliwa
1220 km (4 godz. 10 minut)
1400 km (4 godz. 50 minut)
Załoga 6 osób (2 pilotów, mechanik pokładowy, 3 operatorów)
Zakres przeciążeń (konfiguracja gładka bez wypuszczonych klap) +3 ÷ -1 (konfiguracja przelotowa)
+2 ÷ 0 (konfiguracja do lądowania)
Zakres temperatur użytkowania -40°C ÷ +50°C

Wyposażenie radiowo nawigacyjne Honewell/Bendix King
System nawigacji obszarowej
Odbiornik nawigacji satelitarnej GPS
Radiodalmierz DME
Radar pogodowy
Rdaiokompas
Platforma AHRS
Układ kursowy Nr 2
Transponder IFF
Radiowysokościomierz
Odbiornik markera
Dwie radiostacje
Dwa interkomy
System autopilota
Rejestrator parametrów lotu
Rejestrator głosu

Wyposażenie specjalne
Wielofunkcyjny radar patrolowy SAR
Kamera termowizyjna FLIR
System radionamiernika
System transmisji danych (DATA LINK)
System hydroakustyczny z wyrzutnikiem sonoboji
System magnetometryczny
System obrony biernej ESM

ZESPÓŁ NAPĘDOWY
Wyposażony jest w dwa silniki turbośmigłowe TWD-10B, trzyłopatowe śmigła AW24AN lub silniki PZL-10S i 5-cio łopatowe śmigła firmy Hartzell.

Podstawowe parametry silnika TWD-10B lub PZL-10S:
typ silnika – turbośmigłowy ze swobodną turbiną i wysuniętym reduktorem śmigła;
moc startowa na wale śmigła 960 KM (705 kW);
moc nominalna na wale śmigła 780 KM (574 kW);
warunki eksploatacji – temperatura otoczenia -50°C ÷ 40°C.

Podstawowe parametry śmigła
typ śmigła – ciągnące z automatycznie i przymusowo zmiennym skokiem, przestawiane w chorągiewkę i na rewers;
średnica – 2,8 m.
WYPOSAZENIE RADIOWO-NAWIGACYJNE
Wyposażenie firmy Bendix/King, umożliwia jego eksploatację wg wymagań VFR i IFR w dzień i w nocy w każdych warunkach atmosferycznych.
INSTALACJA PALIWOWA
Zbiorniki paliwa, wraz z dwiema pompami paliwowymi zasilającymi w każdym zbiorniku oraz dajnikami paliwomierzy znajdują się w obu skrzydłach doczepnych oraz w centropłacie. Zbiorniki paliwowe mają następujące pojemności:
zbiorniki w skrzydłach doczepnych – 1340 l (353 US gal.);
zbiorniki w centropłacie – 620 l (163 US gal.).

Całkowita pojemność instalacji paliwowej wynosi 1960 litrów (516 US gal). Zbiorniki w skrzydłach doczepnych i zbiorniki w centropłacie mogą być napełniane przez wlewy lub ciśnieniowo (centralnie). Instalacja ciśnieniowego napełniania posiada podwójny system zabezpieczenia przez przepełnieniem zbiorników, z możliwością ręcznego sterowania stopnia napełniania zbiorników.

Na podstawie: PZL Mielec

Wszystkie zdjęcia: Marynarka Wojenna RP